4 stycznia 2023

Bóg Chepri i skarabeusze - symbol odrodzenia

    "Chepri" oznacza „powstać”, „stać się”. Znane jest też tłumaczenie „wyszedł z ziemi, a nie został spłodzony”. Dla Egipcjan skarabeusz (żuk) był symbolem wielu wymiarach. Dzięki obserwacjom dostrzegli, że toczą (najczęściej w kierunku zachodnim, od terenów uprawnych ku pustyni) kulki nawozu, z których rodzą się kolejne małe skarabeusze. Ten banalny motyw z otaczającego ich świata wykorzystali do opisania jednej z najbardziej charakterystycznych idei egipskiej religii: wtaczanego słońca na nieboskłon przez kosmiczną siłę, jakby kula wtaczana przez olbrzymiego skarabeusza. Wschodzące słońce było kojarzone z bogiem Chepri.

    Skarabeusz stał się symbolem nie tylko budzącego się każdego kolejnego dnia, ale także upraw, bogactwa form, w jakich przejawia się życie, ale też symbolem odrodzenia do życia wiecznego. W Księdze Umarłych czytamy: „stanę się Chepre, zanurzę się w odwiecznym; kiełkuję dzięki kosmicznej sile kiełkowania”.


    W grach z głównej serii Tomb Raider i pobocznej Lara Croft w poziomach, które rozgrywają się w Egipcie, Chepri lub skarabeusz znajduje się bardzo często. Chepri w grze Lara Croft and the Temple of Osiris jest jednym z przeciwników. Imię boga Chepri umieszczone jest też w nazwie jednego z artefaktów fabularnych w Tomb Raider IV: The Last Revelation - Stone of Khepri, który znajdowany jest w poziomie Underneath the Sphinx.
    Natomiast skarabeusz jest przedstawiany w hieroglifach, zdobieniach ścian lub jako artefakty fabularne.


 

Dżed i Tit

 

    Dżed - symbol ten nazywany jest słupem lub filarem dżed. Pierwotnie wyobrażał snop trzciny lub zboża. Dżed tłumaczony jest jako "stabilność", gdyż kojarzony był z twardością i zasadą męską. Z czasem jednak stał się być interpretowany jako kręgosłup Ozyrysa, więc dżed stał się symbolem tego boga.

    Tit - jest znakiem wyobrażającym węzeł płóciennej szaty. Naukowcy twierdzą, że pierwotnie był symbolem miękkości i zasady żeńskiej. Odczytywany był jako "krew Izydy". Wyrabiane amulety przedstawiające symbol Tit były wykonywane z czerwonego kamienia.

    Dżed i Tit często były przedstawiane obok siebie w hieroglifach lub w postaci fryzów. Prawdopodobnie umieszczanie ich razem wyrażało dualistyczny podział świata na elementy męski i żeński. Miało to być analogiczne do symboliki taiji, która odzwierciedlała siły yin i yang w kulturze chińskiej.

Dżed i Tit

    Oba te symbole występują jako artefakty fabularne w grze Tomb Raider IV: The Last Revelation. W poziomie The Lost Library znajduje się artefakt Pharos Pillar (przedstawiający symbol Dżed), a w poziomie Hall of Demetrius - artefakt Pharos Knot (symbol Tit). Oba artefakty są umieszczane w odpowiednich miejscach na początku poziomu Pharos, Temple of Isis.


Cień - enigmatyczny aspekt człowieka

    Symbol ten przedstawia najbardziej enigmatyczny aspekt człowieka. Cień posiadał zdolność błyskawicznego poruszania się. Odzwierciedlał ideę osłony i ochrony. Takie jego znaczenie występowało w postaci symbolu przedstawiającego wachlarz lub parasola. Sceny umieszczane w grobowcach w Dolinie Królów przedstawiają słońce, które przemierza zaświaty. Jego cień, padając na ich mieszkańców, przekazuje im jego moc.

    W grze Tomb Raider IV: The Last Revelation, w poziomie Cleopatra's Palaces znajduje się artefakt fabularny (Portal Guardian) w postaci tego symbolu. Składany jest z dwóch części: Orante Handle i Hathor Effigy.