Wielki Mur Chiński

 

    Wielki Mur Chiński – mur o długości około 2400 kilometrów. Ciągnie się od Ciajükuan w górach Nan-szan na zachodzie od Szanghajkuan nad zatoką Liaotung na wschodzie. Ma od 4 do 16 metrów wysokości, od 4 do 8 metrów szerokości. Budowany był od VI w. p.n.e. w celu obrony przed plemionami koczowniczych barbarzyńców, potem wielokrotnie, aż do XVI wieku, przebudowany i przedłużany.
    Obecnie Wielki Mur Chiński wpisany jest na listę UNESCO (wpisany w 1987 r.). Od 2007 roku jest uważany jako jeden z nowych siedmiu cudów świata.

Kilka dodatkowych ciekawostek:

- co 100 metrów na murze były budowane wieże sygnalizacyjne. W nocy palono na nich ogień, w dzień – wypuszczano dym. Był to sygnał, który ostrzegał przed zbliżającym się nieprzyjacielem. Dzięki temu sygnał alarmowy był szybciej przekazywany wzdłuż całego kraju. Sygnał ten zyskał miano systemu „od wieży do wieży”.

- Mur Chiński nigdy nie odegrał roli obronnej. Wykorzystywany był w transporcie ludzi i sprzętu. Służył także do przekazywania informacji.

- budowla była zaprojektowana tak, by szerokość muru była przeznaczona dla przejazdu sześciu jadących obok siebie jeźdźców. Za nieposłuszeństwo podczas budowy wmurowywano do niego ludzi żywcem.

- nawet Słońce ma dużo „pracy” przy oświetlaniu Wielkiego Muru. Słońce potrzebuje 80 minut, by oświetliło całą długość muru od wschodu na zachód – więcej, niż całej szerokości Stanów Zjednoczonych.

    Wielki Mur Chiński występuje w grze Tomb Raider II: Starring Lara Croft / The Dagger of Xi'an w poziomie The Great Wall. W końcowej części gry Lara wraca do Wielkiego Muru. W jego wnętrzu umieszczone są poziomy Temple of Xi'an, Floating Islands i The Dragon's Lair. Budowla dodatkowo wystąpiła w filmie Lara Croft Tomb Raider: The Cradle of Life.

Dolina Królów i KV5

 

    Dolina Królów w Luksorze – skalisty wąwóz w północnej części nekropoli tebańskiej, po zachodniej stronie Nilu, naprzeciw Karnaku (Górny Egipt).  Stanowiła miejsce ostatniego spoczynku faraonów, ich królowych, kapłanów i innych przedstawicieli elit. Zwana po arabsku Wadi Biban El-Muluk, co oznacza „Dolina Bram Królów”. Do dnia dzisiejszego odkryto tu 62 grobowce skalne, z których cztery znajdują się w przyległej dolince.
    Pierwszym  władcą, który swój grobowiec umieścił w Dolinie Królów, był Totmes I (XVI w. p.n.e.). Jego grobową świątynię wzniesiono koło Medinet Habu.
    Ostatnim władcą, który został pochowany w Dolinie Królów, był Ramzes XI (XII/XI w. p.n.e.). Na jego panowaniu zakończył się okres Nowego Państwa. Grobowce, które były wykuwane w zboczach skalnych składały się z korytarzy oraz położonych w głębi kaplic i Sali sarkofagowej, która znajdowała się najgłębiej. W grobowcach władców XVIII i częściowo XIX dynastii system korytarzy jest bardzo skomplikowany. Charakteryzują się one wielokrotnym załamywaniem. Z reguły prowadzą stromo w dół i mają wykute w poprzek szyby broniące dojścia. Za XX dynastii plany grobowców zostały uproszczone. Odtąd charakteryzowały się niewielkim spadkiem korytarzy i symetrycznym układem osiowym. Największym grobowcem w Dolinie Królów jest grobowiec Seti I z XIX dynastii (XIV w. p.n.e.). Grobowiec ten ma przeszło 100 metrów długości. Prowadzi od niego dalej nie wykończony i nie przebadany do dnia dzisiejszego w całości pasaż. Mniej więcej połowę grobowców zdobią malowane lub płaskorzeźbione dekoracje i napisy o treści religijnej. Dotyczą one życia pozagrobowego. Do najpiękniejszych grobów należą groby Totmesa III, Amenhotepa II, Horemhaba, Seti I, Ramzesów III, VI i IX, a także słynny grobowiec Tutanchamona – jedyny, który w momencie odkrycia zawierał prawie nietkniętą zastawę.
    Inne grobowce już w starożytności zostały całkowicie lub częściowo obrabowane, a dla uruchomienia mumii królewskich przed profanacją kapłani przenieśli je do skalnej skrytki w Deir El-Bahari.

    Dolina Królowych – część nekropoli tebańskiej znajdująca się po zachodniej stronie Nilu, naprzeciw Luksoru. Odpowiednik Doliny Królów. W skalnych grobowcach chowano małżonki władców z XIX i XX dynastii (XIV-XI w. p.n.e.), a także ich dzieci. Znajduje się tam ponad 70 grobów, ale tylko kilka z nich zachowało się w lepszym stanie. Do najpiękniejszych grobów należą: grobowiec królowej Nefertari, małżonki Ramzesa II – został uratowany przed zniszczeniem przez wilgoć przesączającą się przez zasolone skały. Obecnie grobowiec ten jest odrestaurowany i zamknięty dla turystów. Inne grobowce zasługujące na uwagę, to grobowiec królowej Titi, księcia Amon-hir-chopszefa, Cha-em-Waseta oraz królowej Satre.

    KV5 – jeden z największych grobowców w Dolinie Królów. Należał do synów Ramzesa II XIX dynastii.

    W grze Tomb Raider IV: The Last Revelation rozgrywają się cztery poziomy w Dolinie Królów: The Tomb of Seth, Burial Chambers, Valley of the Kings oraz KV5.

Wielka Sala Hypostylowa - jeden z symboli kompleksu Amona

    Wielka Sala Hypostylowa – jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli kompleksu Amona, znajdującego się w jednym z największych kompleksów świątynnych – Karnaku. Składa się ze 134 kolumn papirusowych o wysokości 15 metrów oraz 12 kolumn biegnących przez centrum Sali, mających 21 metrów. Ukończona została w czasach Ramzesa II. Jest to największe pomieszczenie starożytnego Egiptu – ma około 0,5 ha powierzchni. Pod koniec XiX wieku stan zachowania sali był kiepski – część kolumn zawaliła się, budowli groziła katastrofa. Prace restauracyjne zostały rozpoczęte w 1899 roku. Trwały one kilkadziesiąt lat.

    Hypostyl – sala, której strop wsparty był na kolumnach. Było to zgodne z etymologią tego greckiego słowa. Gospodarz w domostwach prywatnych, w Sali hypostylowej przyjmował gości, a także spożywał posiłki. W świątyniach do tej sali wpadało światło poprzez otwór drzwiowy i wysoko umieszczone okna. Dawało to chłodny półmrok. Do Sali hypostylowej w świątyniach mieli dostęp tylko kapłani  i wierni po dokonaniu obrzędu puryfikacji
Ciekawostka: w dużych kompleksach świątynnych znajdowały się aż trzy sale hypostylowe. Pierwsza miała charakter miejsca adorowania boga, w drugiej przyjmowane były ofiary, a trzecia – była salą wewnętrzną.

    W grze Tomb Raider IV: The Last Revelation Lara odwiedza kompleks świątynny w Karnaku. Jeden z poziomów w Karnaku rozgrywa się w Wielkiej Sali Hypostylowej (poziom Great Hypostyle Hall).

The City - jednostka administracyjna Londynu

 

    The City – pierwotnie centrum komunalne Londynu rządzone przez Lorda Mayora. Liczyła kilkaset tysięcy mieszkańców. Mila kwadratowa przestrzeni, która była niegdyś zajęta przez rzymskie miasto Londinium. W 1666 roku była spalona połowa City podczas Wielkiego Pożaru Londynu; po nim Sir Christopher Wren odbudował jego 52 kościoły, w tym katedrę św. Pawła.

    W grze Tomb Raider III: Adventures of Lara Croft zwiedzamy The City w poziomie City, walcząc z Sophią Leigh, by zdobyć jeden z artefaktów fabularnych z meteorytu - The Eye of Isis.

Ludgate Hill - wzgórze w Londynie

    Ludgate Hill - niewielkie wzgórze w Londynie, na szczycie którego stoi Katedra św. Pawła.
    Pierwszy kościół, który stał w tym miejscu spłonął w 1087 roku. Został zastąpiony katedrą, która została zbudowana u końcu XIII wieku, która z czasem zniszczała. W połowie XVII wieku angielski architekt Inigo Jones dostał zlecenie odrestaurowania katedry. Projekty dalszych napraw były przygotowane przez Christopher'a Wren'a, jednak wielki pożar Londynu w 1666 roku zmienił katedrę w ruinę. Zlecono Wrenowi oczyszczenie miejsca i wzniesienie nowej budowli.
    Plan Wrena o kształcie krzyża z kopułą na środku został zmieniony poprzez dodanie długiej nawy. Wren zbudował dzisiejszą katedrę w latach 1675-1710 jako budowlę trzynawową w kształcie krzyża łacińskiego z kopułą.

    Jeden z londyńskich poziomów w grze Tomb Raider III: Adventures of Lara Croft został nazwany Lud's Gate. Nazwa tego poziomu była inspirowana nazwą wzgórza Ludgate Hill.

Rzeźby z Wyspy Wielkanocnej

 

    Wyspa Wielkanocna (Rapa Nui) – najbardziej na wschód wysunięta wyspa Polinezji. Znajduje się o prawie 2000 km od najbliższej największej wyspy Pitcairn w archipelagu Tuamotu, 3500 km od od najbliższego kontynentu – Ameryki Południowej. Wznosi się do około 600 m n. p. m., jej długość wynosi ok. 60 km, szerokość w najszerszym miejscu – 14 km, a powierzchnia wynosi 118 km kwadratowych.
Ludność mieszkająca na wyspie posługuje się dialektem rapanui, który jest spokrewniony z dialektem Polinezji Francuskiej.
    Wyspa ta była kiedyś pod rządami Hiszpanii. Dziś zaś należy do Chile. Zachowały się do dnia dzisiejszego na niej wspaniałe średniowieczne rzeźby, których znaczenie i symbolika pozostają niewyjaśnioną zagadką.

    Rzeźby z Wyspy Wielkanocnej znajdują się w grze Tomb Raider III: Adventures of Lara Croft w poziomie RX-Tech Mines.

Sklepienie z wnętrza Panteonu

    Panteon – jeden z najważniejszych zabytków w Rzymie. Był to największy na świecie budynek w kształcie kopuły przez około 1300 lat, aż do XV wieku. Przykład doskonałości i harmonii w architekturze starożytnej. Budynek został zbudowany na planie koła. Jego wysokość jest równa jego średnicy – 43 metry. Dziś jest to jedna z najwspanialszych i najlepiej zachowanych budowli z czasów starożytnego Rzymu. Gmach ten powstał w II w. n.e. za panowania cesarza Hadriana na Polu Marsowym. Służył jako świątynia poświęcona wszystkim bogom. Kopuła Panteonu miała przedstawiać gwiezdne sklepienie. Jedynym źródłem oświetlenia wnętrza budowli jest otwór w dachu o średnicy 9 metrów. Symbolizuje on słońce. Ten sposób iluminacji wnętrza przynosił niezwykłe i ciekawe efekty wizualne.
    Ciekawostka: Panteon w VII wieku został przekształcony w kościół katolicki Matki Boskiej i Męczenników (Basilica di Santa Maria ad Martyres).
    W 663 roku na zlecenie cesarza Konstansa II zostały zdjęte brązowe pozłacane płytki, gdyż brakowało kruszcu do bicia monet.
    W XVI wieku na polecenie papieża Urbana VIII Barberini usunięte zostały brązowe belkowania z przedsionka. Z przetopionego materiału miał być odlany baldachim stojący nad grobem św. Piotra oraz armaty dla Castel San Angelo.
    W XIV wieku Panteon zmieniono w fortecę. Został odnowiony w okresie renesansu. Wówczas pracami kierował Rafael Santi, który później został pochowany w nim. W Panteonie zostali pochowani też wielcy artyści oraz niektórzy królowie Włoch.


    Sklepienie z wnętrza Panteonu znajduje się w grze Tomb Raider I (1996) w poziomach St Francis’ Folly, Colosseum, Palace Midas jako ozdoba sufitu.

Willa Hadriana

 

    Tivoli to miejscowość położona 30 km na wschód od Rzymu, nad rzeką Aniene, u stóp Gór Sabińskich. Miasteczko to liczy dziś 56 tysięcy mieszkańców. Pierwotnie nazywało się Tibur. Według Dionizjusza z Halikarnasu miasteczko to zostało założone wcześniej niż Rzym. Jest też wspomniane przez Wergiliusza w Eneidzie. Malownicze okolice miasteczka przyciągały zamożnych starożytnych Rzymian, więc były ulubionymi miejscami wypoczynku. Miejscowość tę upodobał sobie między innymi imperator Hadrian zakładając swoją willę.
    Dziś ruiny Willi Hadriana to światowej klasy zabytek wpisany na listę UNESCO.
   Pałac został wybudowany w latach 118-134 n.e. Składa się z licznych budowli, które tworzą cztery główne kompleksy: publiczne, prywatne cesarza i jego gości, dla urzędników oraz dla żołnierzy, służby i niewolników). Połączone są one dziedzińcami i portykami, a także podziemnymi korytarzami, którymi poruszała się służba. Najprawdopodobniej był to jeden z największych pałaców starożytności. Jego obszar sięgał nawet 300 ha (obecnie zachowało się 56 ha). Jego powierzchnia była porównywalna do Pompei. Liczne podróże cesarza po Grecji i Egipcie miały wpływa na kształt i wystrój pałacu. Greckie i egipskie rozwiązania architektoniczne przenosił do swojej willi. Najbardziej widoczne jest to w najpiękniejszej części kompleksu – tzw. Kanoposu. Część ta stanowiła basen, który swój kształt i nazwę bierze od kanału łączącego miasta Kanopos i Aleksandrię. Znajdują się tu posągi, które są kopiami kariatyd z Erchetejonu w Atenach.
    Godnym uwagi jest też  Ogród-Stadion (zwany Casino). Przylegają do niego tzw. Małe i Wielkie Termy. W części zachodniej znajduje się punkt widokowy. Zdobiące willę mozaiki obecnie dostępne są do zwiedzania w Muzeach Watykańskich i berlińskich. Na wiosnę w ruinach kompleksu odbywa się festiwal teatralny.

    Łuk nad kolumnami w poziomie Palace Midas z gry Tomb Raider I (1996) wzorowany jest bardzo podobnym łukiem nad kolumnami w Pałacu Hadriana w Tivoli.

Most londyński Tower Bridge

    Najsłynniejszy londyński most, powstał w 1894 roku. Charakteryzuje się dwoma neogotyckimi potężnymi wieżami. Przed nim rolę głównego mostu w Londynie grał London Bridge.
    Do 1909 roku możliwe były bez żadnych ograniczeń wycieczki na górną galerię, by móc z niej podziwiać widok na miasto. Niestety została zamknięta z powodu częstych samobójstw i aktów prostytucji.
 

    Tower Bridge jest na chwilę widoczny w filmie Tomb Raider (2001). Lara podąża nim motorem na spotkanie z Wilsonem w sprawie zegara.

Stonehenge - krąg megalitów

    Wzniesienie kręgu megalitów Stonehenge datuje się na lata ok. 1900-1400 p.n.e. Znajduje się w południowej Anglii, ok. 15 kilometrów na północ od miasta Salisbury. Był to wówczas największy i najbardziej skomplikowany projekt w Europie. Składa się z kręgu zewnętrznego (30 potężnych głazów o wys. ponad 4 metrów, przykrytych blokami poprzecznymi) oraz z kręgu wewnętrznego (ok. 50 mniejszych kamieni). Całość otacza rów o średnicy 114 metrów oraz wał. Z kręgami łączy się droga o dł. 343 metrów, otoczona wałem i rowem, prowadząca w kierunku, w którym wschodzi słońce w dniu 22 czerwca.
    W 1914 roku odkryte zostały między kręgiem zewnętrznym a fosą ślady jeszcze trzech kręgów. Przypuszcza się, że Stonehenge było miejscem kultu Słońca.
    Krąg do dnia dzisiejszego owiany jest tajemniczością i nie do końca są znane założenia jego zbudowania. Jednak prowadzone są liczne badania wokół i w środku kręgu. Niektóre badania wysuwają ciekawe wnioski. Najciekawszym z nich jest przedstawienie Stonehenge jako miejsca, do którego ludzie przybywali, by odzyskać zdrowie.
    Drugą ciekawą teorią wysuwaną przez badaczy jest ciągła wiara ludzi w świętość kręgu. Do dnia dzisiejszego strukturę Stonehenge celebrują druidzi. Wierzą, że znajduje się w nim siła mitu i szacunek dla przodków.
    Inna teza przedstawiana przez badaczy wiąże się z przesileniem zimowym, które przypada w okolicach 21 grudnia. Teoria zakłada, że w czasach epoki brązu dzięki Stonehenge określano środek zimy i początek nowego roku uprawnego. Krąg miał być sukcesem owej gospodarki rolnej.

    Stonehenge znajduje się w grze Tomb Raider III Gold: The Lost Artefact w poziomie Willard's Lair oraz w dwuczęściowym komiksie wydanym przez TOP COW - Krwawe kamienie.