30 maja 2023

Fresk z KV9

    Na samym początku poziomu KV5 (Tomb Raider IV: The Last Revelation) znajduje się na suficie fresk z innego grobowca znajdującego się w Dolinie Królów - KV9.

    Jak wiemy grobowiec KV5 należał do synów Ramzesa II z XIX dynastii. Jednak przedstawiony w poziomie KV5 fresk na suficie nie pochodzi z tego grobowca, lecz z innego - KV9. Pierwotnie w grobowcu tym został pochowany Ramzes V. Jednak został w nim pochowany także Ramzes VI.

    Więcej informacji o grobowcu KV9 znajduje się pod tym linkiem: https://en.wikipedia.org/wiki/KV9. W artykule umieszczone też są zdjęcia fresku.

    Fresk z tego grobowca przedstawia Księgę Dnia i Księgę Nocy - otoczone obrazem bogini Nut.

Viracocha - inkaski bóg-Stwórca

    Viracocha – w przeciwieństwie do plemion meksykańskich (Majowie i Aztekowie), w państwie Inków wielbiono tylko jedno bóstwo – Viracochę. Aztekowie wizualizowali go rzadko.
Viracocha był bogiem-Stwórcą. Wiejska ludność czciła go wraz z wieloma pomniejszymi bóstwami natury w domowych pomieszczeniach. Urządzano w nich bowiem ceremonie dla okazywania im szacunku.
    Aztecki mit mówi, że na początku czasu bóg Viracocha powstał z wód jeziora Titicaca. Bóg ten był założycielem miasta Tihuanaco. Aby unicestwić ciemność – stworzył Słońca. Wyznaczył mu na Niebie stałą drogę, którą codziennie miało wędrować oświetlając Ziemię. Księżycowi i każdemu kolejnemu z pozostałych ciał niebieskich przydzielił na Niebie ich własne położenie. Gdy zaludnił świat różnorodnymi stworzeniami, zbudował kamienne figury i wlał w nie swoją miłość. Z tych figur wyszli pierwsi ludzie.

    Nunuma-Pato (Matka Wody) – znak  ten za czasów, gdy Peru nie zostało jeszcze opanowane przez Hiszpanów, był symbolem boga-Stwórcy Viracocha.

 

 

 

 

    Ryby – zwierzęta te w wyobrażeniach pierwotnych ludów symbolizowały bogactwo. Wyszły one z wód Pramatki – stworzycielki życia. Inkowie przyporządkowali ryby jako święte zwierzęta bogu Niebios. Jako pierwszy ryby stworzył Viracocha, by zapewnić ludziom pokarm. Mit podaje, że bóg ten wystąpił z jeziora Titicaca pod postacią rybiej łuski.

    Wizerunek Viracochy widoczny jest w poziomie Peru w grze Tomb Raider VII: Legend.

Krew w poziomie Burial Chambers

    Po tym, gdy Lara wyjmuje artefakt Amulet of Horus z sarkofagu Seta, zaczyna płynąć krew. Jest to nawiązanie do jednej z dziesięciu plag egipskich.

    Dziesięć plag egipskich – faraon nie chciał wypuścić z Egiptu Izraelitów, potrzebni mu byli jako siła robocza. Bóg za pośrednictwem Mojżesza zsyłał na Egipt plagi. Miał w ten sposób pokazać swoją siłę i rozsławić swe imię po całej ziemi. Przed zesłaniem pierwszej plagi Mojżesz usiłował przekonać faraona o sile swego Boga nieszkodliwym cudem. Zmienił bowiem laskę Aarona w węża, jednak czarownicy egipscy potrafili zrobić to samo. Tak więc Bóg zesłał na Egipt dziesięć plag:
- woda Nilu zamieniła  się w krew
- żaby
- komary
- muchy
- zarazę na bydło
- wrzody
- grad
- szarańczę
- ciemności
- śmierć pierworodnych
    Po ostatniej pladze Izraelici dostali zezwolenie na opuszczenie Egiptu.

    W grze Tomb Raider IV: The Last Revelation nie tylko płynąca krew jest odniesieniem do dziesięciu plag egipskich. Mamy też do czynienia z szarańczą oraz z ciemnościami.

Piosenka "Elevation" zespołu U2

    Jak wszyscy wiemy, jedną z piosenek promujących pierwszy film z Angeliną Jolie - Lara Croft Tomb Raider - jest utwór Elevation zespołu U2. Oryginalna wersja przeboju pochodzi z wydanego w 2000 roku albumu All That You Can't Leave Behind. Utwór ten doczekał się niejednego remixu. Na potrzeby filmu Lara Croft Tomb Raider powstała wersja - Elevation (Tomb Raider Mix). Do niej został nakręcony oficjalny teledysk.

   
    Jednak to nie jedyna wersja tej piosenki, która jest powiązana z filmem Lara Croft Tomb Raider. Otóż w scenie, w której Lara płynie łódką wykorzystany został fragment początku tej piosenki z innej wersji remixu - Elevation (Influx Remix). Został on wydany na dwóch różnych singlach zespołu U2. Na jednym z singli umieszczony jest wraz z wersją Tomb Raider Mix.

    Youngster Michał zidentyfikował ten utwór i nas olśnił, za co mu serdecznie dziękujemy ( a niech mu będzie :P ).

Ammit - "pożeracz zmarłych"

    Ammit – z mitologii egipskiej: żeński demon sądu w zaświatach, zwany „pożeraczem zmarłych”. Przedstawiany z głową krokodyla, tułowiem dzikiego drapieżnego kota i zadem hipopotama. Potwór czai się podczas sądu nad zmarłym obok wagi, by następnie połknąć grzesznika.

    Ammit występuje w grze Tomb Raider IV: The Last Revelation w poziomie Temple of Horus oraz w grze Lara Croft and the Temple of Osiris.

Semerchet - siódmy król I dynastii

    Semerchet – siódmy król I dynastii (ok. 2890/70 p.n.e.), syn Dewena i królowej Batiiries. Imię Horusowe Semerchet oznacza Towarzysz bóstw. Uważany był za uzurpatora. Panował tylko osiem lat i kilka miesięcy.
    Semerchet jest jedynym władcą z I dynastii, na którego czasy nie jest datowana żadna mastaba w Sakkarze.

    Semerchet występuje w grze Tomb Raider IV: The Last Revelation.

Terakotowa Armia

    Terakotowa Armia – zbiór ponad ośmiu tysięcy posągów wykonanych z terakoty przedstawiających naturalnych rozmiarów wojowników. Przedstawiani są również z końmi i całym osprzętem, które umieszczone były w grobowcu pierwszego chińskiego cesarza Qin Sji Juanga w odległości 1,5 km od jego sarkofagu. Naukowcy uważają, że cesarz przed śmiercią rozkazał, by podczas pochówku zakopano figury pod ziemią. Terakotowa Armia miała chronić go i pomóc odzyskać mu władzę w życiu pozagrobowym.
    Każda z figur charakteryzuje się indywidualnymi cechami twarzy. Można odróżnić na nich wyraźne emocje. Badacze wysnuli tezę, że każdy z posągów jest swoistym portretem konkretnego żołnierza, a ich wygląd jest dowodem na to, że pochodzili oni z różnych stron i ludów Chin.  Terakotowe posągi mają zróżnicowane uzbrojenie i fryzury. Badacze dopatrzyli się dwudziestu czterech wzorów wąsów. Dzięki unikalnemu wyglądowi każdego z wojowników, można przypisać poszczególnego członka armii do konkretnego rodzaju służby. Z całej armii można wyodrębnić także medyków i zwykłych cywilów. Znajduje się w niej także dwumetrowy górujący nad innymi generał.
    Nogi każdego posągu w środku są pełne, natomiast korpusy – puste. Ułatwiało to transport poszczególnych rzeźb oraz ustawianie w rzędach.
    Pierwotnie każda z figur była pomalowana. Kolory zachowały się do momentu odkrycia Armii, lecz po wydobyciu jej na powietrze barwy stopniowo znikały.
    Ciekawostka dodatkowa: Terakotowa Armia przechodzi odnowienie. Archeolodzy muszą oczyścić posągi ze stwardniałej przez lata glinianej powłoki. Uszkodzone egzemplarze – idą do odnowienia.
Specjaliści chcą przede wszystkim odnowić kolorystykę posągów. Najciekawsze z nich są pilnie strzeżone. Konserwatorzy restaurują barwy, które dotrwały do naszych czasów. Badania wykazują, że niektóre barwniki były użyte w wielkiej ilości, co stanowiło poważną inwestycję. W starożytności do malowania posągów używano bieli, czerni, czerwieni, a także koloru niebieskiego i żółtego.

    Terakotowa Armia występuje w grze Tomb Raider II: Starring Lara Croft / The Dagger of Xi'an w poziomie Temple of Xi'an oraz w filmie Lara Croft Tomb Raider: The Cradle of Life.

Kartusz z imieniem Tutenchamona

 

    Ludzie z Core Design postarali się, aby gracz nie szybko zapomniał o Tutenchamonie po przejściu pierwszego poziomu egipskiego - The Tomb of Seth w grze Tomb Raider IV: The Last Revelation. Otóż już w następnym poziomie - Burial Chambers - niejednokrotnie znajduje się na ścianach kartusz z imieniem Tutenchamona.

    Imiona faraonów prawdopodobnie funkcjonowały podobnie do naszych imion na zasadzie fonetycznej. Na co dzień nie tłumaczymy sobie naszych imion. Nie myślimy nad tym  co znaczy np. Dorota, Barbara, Andrzej, Filip. Podobnie było w starożytnym Egipcie z imionami faraonów, jak np. Senuseret, Amenemhat, Amenhotep czy Ramzes. Te imiona były noszone nie tylko przez faraonów, ale też przez zwykłych Egipcjan.
    Imiona faraonów, które były rodzajem religijnej, filozoficznej i politycznej deklaracji są trudne do jednoznacznej interpretacji. Do 19. dynastii każdy następny władca samodzielnie konstruował zapis swego imienia w postaci kartusza. Ich imiona musiały zmieścić się na niewielkim kartuszu, więc nie mogły być to rozbudowane zdania. Zazwyczaj były ograniczone do przedstawienia kilku znaków. Każdy władca miał swój unikalny kartusz ze swoim imieniem tronowym.

Anubis - bóg zmarłych, opiekun grobów i patron balsamistów

 

    Anubis – egipski bóg zmarłych, odprowadzający ich dusze na sąd, opiekun grobów i patron balsamistów.  Jego symbol to szakal lub pies. W sztuce najczęściej był przedstawiany z głową szakala. Jego centralnym miejscem kultu było Kynopolis (miasto w środkowym Egipcie).
    Jego imię nie ma jednoznacznego tłumaczenia. Jednakże egipskie brzmienie Inpu przemawia za znaczeniem „piesek”. Już w tekstach z piramid łączono go z leżącą na zachodzie krainą zmarłych, w której miał liczyć serca.

    Niesłusznie Anubis często jest mylony z Setem przez osoby, które pobieżnie interesują się mitologią egipską. Obu bogów można bardzo łatwo rozpoznać. Set jest przedstawiany z głową tyfona - z uszami z kwadratowym zakończeniem, natomiast Anubis - z głową szakala, którego uszy są wyraźnie inne.

    Anubis w postaci szakala niejednokrotnie napotykany jest w grze Tomb Raider IV: The Last Revelation w postaci atakujących przeciwników (szakale), posągów lub hieroglifów na ścianach.

Sema tawi - symbol połączenia Górnego i Dolnego Egiptu

 

    Sema tawi – jest to symbol oznaczający „połączenie dwóch krajów” – Górnego i Dolnego Egiptu. Często był wykorzystywany do zdobienia tronów faraonów. Centralnym elementem symbolu jest sema („połączenie”) – przedstawia on tchawicę i płuca. Wokół niego znajdują się zawiązane łodygi papirusu i lotosu, które symbolizują Dolny i Górny Egipt.

    Lotos – piękny i pachnący kwiat rosnący w mulistej wodzie. Otwiera się reagując na pierwsze promienie słoneczne, zamyka się o zmierzchu. Był symbolem życia wyłaniającego się z wód praoceanu, płodności i odrodzenia po śmierci. Był emblematem Górnego Egiptu.

    Papirus – ceniona roślina przez starożytnych Egipcjan, gdyż dostarczał materiał na arkusze „papieru”, ale też inne przedmioty użytkowe. Wierzono, że papirus wyrósł na pagórku – pierwszym skrawku ziemi, który wynurzył się na początku świata z praoceanu. Był wsparciem nieba, stał się symbolem życia, zdrowia i szczęścia. Był emblematem Dolnego Egiptu.

    Symbol sema tawi widoczny jest w grze Tomb Raider I (1996) w poziomie Sanctuary of the Scion oraz w grze Tomb Raider IV: The Last Revelation w poziomach The Tomb of Seth i Burial Chambers.

Gondola

 

    Gondola – włoski rodzaj łodzi, które były używane do przepływania kanałów w Wenecji od XI wieku. Dzisiejszy kształt gondoli znany jest od XVIII w. Łodzie długie, płaskodenne, smukłe, ze wzniesionym  (ozdobnym, metalowym) dziobem i rufą. Sterowana przez stojącego na rufie gondoliera, za pomocą jednego wiosła. Kabina w środku gondoli mieści od 4 do 8 osób. Dawniej gondole były malowane na jaskrawe kolory. Od 1562 roku – wszystkie są w kolorze czarnym.

    Gondole występują w grze Tomb Raider II: Starring Lara Croft / The Dagger of Xi'an w poziomach Venice i Bartoli's Hideout. Nie są wykorzystywane w grze jako środek transportu, ale można je zniszczyć motorówką. Co ciekawe, są na chwilę widoczne w filmie Lara Croft Tomb Raider (2001).

Horus - bóg nieba

 

    Horus – w języku egipskim: Haru. Bóg nieba czczony pod postacią sokoła. Był synem Ozyrysa. Ucieleśnienie boskości faraona, który zmienia się w niego po wstąpieniu na tron. Patron Hierakonopolis. Władał nieboskłonem – ta domena potwierdzona jest przez teksty z okresu Starego Państwa. Identyfikowały one Horusa z „Wielkim Bogiem” – panem niebios.
    Horus miał wiele imion. Przedstawiane były w postaci hieroglifów, np. Narmer – Atakujący Sum, Aha – Wojownik, Dżer – Przychodzący z pomocą, Den – Ten, który atakuje, Adżib – Śmiałe serce, Semerchet – uważny przyjaciel, Kaa – Jego ręka jest podniesiona.

    Horus występuje w grze Tomb Raider IV: The Last Revelation.

Set - bóg nocy, burzy i zła

 

    Set – w mitologii egipskiej: wczesny bóg predynastyczny, prawdopodobnie pochodzący z Libii. Bóg nocy, burzy i zła. Jego emblematami były krokodyl, hipopotam i „zwierz tyfoński” o długim, zakrzywionym pysku, prostokątnych sterczących uszach i kosmatym ogonie. Czczony był w Górnym Egipcie. Brat i zabójca Ozyrysa, rywal Horusa.

    Set występuje w grze Tomb Raider IV: The Last Revelation.

Fontanna - symbol źródła wiedzy lub inspiracji

 

    Fontanna – jest często wykorzystywanym w sztuce europejskiej symbolem źródła, np. wiedzy lub inspiracji. Tryska z niej woda – pozytywna symbolika wody jako źródła życia, stworzenia i zdrowia. Od czasów starożytnych stanowi dekorację pałaców, ogrodów, dziedzińców, ujęta w oprawę rzeźbiarską samodzielną albo łączoną z grotami, niszami, tarasami i kaskadami.

    Fontanna widoczna jest w grze Tomb Raider V: Chronicles w poziomie Streets of Rome.

Wielki Mur Chiński

 

    Wielki Mur Chiński – mur o długości około 2400 kilometrów. Ciągnie się od Ciajükuan w górach Nan-szan na zachodzie od Szanghajkuan nad zatoką Liaotung na wschodzie. Ma od 4 do 16 metrów wysokości, od 4 do 8 metrów szerokości. Budowany był od VI w. p.n.e. w celu obrony przed plemionami koczowniczych barbarzyńców, potem wielokrotnie, aż do XVI wieku, przebudowany i przedłużany.
    Obecnie Wielki Mur Chiński wpisany jest na listę UNESCO (wpisany w 1987 r.). Od 2007 roku jest uważany jako jeden z nowych siedmiu cudów świata.

Kilka dodatkowych ciekawostek:

- co 100 metrów na murze były budowane wieże sygnalizacyjne. W nocy palono na nich ogień, w dzień – wypuszczano dym. Był to sygnał, który ostrzegał przed zbliżającym się nieprzyjacielem. Dzięki temu sygnał alarmowy był szybciej przekazywany wzdłuż całego kraju. Sygnał ten zyskał miano systemu „od wieży do wieży”.

- Mur Chiński nigdy nie odegrał roli obronnej. Wykorzystywany był w transporcie ludzi i sprzętu. Służył także do przekazywania informacji.

- budowla była zaprojektowana tak, by szerokość muru była przeznaczona dla przejazdu sześciu jadących obok siebie jeźdźców. Za nieposłuszeństwo podczas budowy wmurowywano do niego ludzi żywcem.

- nawet Słońce ma dużo „pracy” przy oświetlaniu Wielkiego Muru. Słońce potrzebuje 80 minut, by oświetliło całą długość muru od wschodu na zachód – więcej, niż całej szerokości Stanów Zjednoczonych.

    Wielki Mur Chiński występuje w grze Tomb Raider II: Starring Lara Croft / The Dagger of Xi'an w poziomie The Great Wall. W końcowej części gry Lara wraca do Wielkiego Muru. W jego wnętrzu umieszczone są poziomy Temple of Xi'an, Floating Islands i The Dragon's Lair. Budowla dodatkowo wystąpiła w filmie Lara Croft Tomb Raider: The Cradle of Life.

20 maja 2023

Dolina Królów i KV5

 

    Dolina Królów w Luksorze – skalisty wąwóz w północnej części nekropoli tebańskiej, po zachodniej stronie Nilu, naprzeciw Karnaku (Górny Egipt).  Stanowiła miejsce ostatniego spoczynku faraonów, ich królowych, kapłanów i innych przedstawicieli elit. Zwana po arabsku Wadi Biban El-Muluk, co oznacza „Dolina Bram Królów”. Do dnia dzisiejszego odkryto tu 62 grobowce skalne, z których cztery znajdują się w przyległej dolince.
    Pierwszym  władcą, który swój grobowiec umieścił w Dolinie Królów, był Totmes I (XVI w. p.n.e.). Jego grobową świątynię wzniesiono koło Medinet Habu.
    Ostatnim władcą, który został pochowany w Dolinie Królów, był Ramzes XI (XII/XI w. p.n.e.). Na jego panowaniu zakończył się okres Nowego Państwa. Grobowce, które były wykuwane w zboczach skalnych składały się z korytarzy oraz położonych w głębi kaplic i Sali sarkofagowej, która znajdowała się najgłębiej. W grobowcach władców XVIII i częściowo XIX dynastii system korytarzy jest bardzo skomplikowany. Charakteryzują się one wielokrotnym załamywaniem. Z reguły prowadzą stromo w dół i mają wykute w poprzek szyby broniące dojścia. Za XX dynastii plany grobowców zostały uproszczone. Odtąd charakteryzowały się niewielkim spadkiem korytarzy i symetrycznym układem osiowym. Największym grobowcem w Dolinie Królów jest grobowiec Seti I z XIX dynastii (XIV w. p.n.e.). Grobowiec ten ma przeszło 100 metrów długości. Prowadzi od niego dalej nie wykończony i nie przebadany do dnia dzisiejszego w całości pasaż. Mniej więcej połowę grobowców zdobią malowane lub płaskorzeźbione dekoracje i napisy o treści religijnej. Dotyczą one życia pozagrobowego. Do najpiękniejszych grobów należą groby Totmesa III, Amenhotepa II, Horemhaba, Seti I, Ramzesów III, VI i IX, a także słynny grobowiec Tutanchamona – jedyny, który w momencie odkrycia zawierał prawie nietkniętą zastawę.
    Inne grobowce już w starożytności zostały całkowicie lub częściowo obrabowane, a dla uruchomienia mumii królewskich przed profanacją kapłani przenieśli je do skalnej skrytki w Deir El-Bahari.

    Dolina Królowych – część nekropoli tebańskiej znajdująca się po zachodniej stronie Nilu, naprzeciw Luksoru. Odpowiednik Doliny Królów. W skalnych grobowcach chowano małżonki władców z XIX i XX dynastii (XIV-XI w. p.n.e.), a także ich dzieci. Znajduje się tam ponad 70 grobów, ale tylko kilka z nich zachowało się w lepszym stanie. Do najpiękniejszych grobów należą: grobowiec królowej Nefertari, małżonki Ramzesa II – został uratowany przed zniszczeniem przez wilgoć przesączającą się przez zasolone skały. Obecnie grobowiec ten jest odrestaurowany i zamknięty dla turystów. Inne grobowce zasługujące na uwagę, to grobowiec królowej Titi, księcia Amon-hir-chopszefa, Cha-em-Waseta oraz królowej Satre.

    KV5 – jeden z największych grobowców w Dolinie Królów. Należał do synów Ramzesa II XIX dynastii.

    W grze Tomb Raider IV: The Last Revelation rozgrywają się cztery poziomy w Dolinie Królów: The Tomb of Seth, Burial Chambers, Valley of the Kings oraz KV5.

Kinich Ahan - stary bóg Słońca w mitologii Majów

 

    Kinich Ahan – w mitologii Majów: stary bóg Słońca, władca oblicza Słońca. Potomek młodego boga Słońca Hunahpuh. Majowie obdarzali go największym szacunkiem na tle innych bogów. Pomimo, że nie dysponował bezpośrednią władzą, cieszył się wielkim autorytetem Majów. Często wspominali o nim w swoich tekstach, a jego wizerunek umieszczali na wznoszonych budowlach. Według podań Majowie wierzyli, że bez jego wkładu i wsparcia nie byłoby możliwe dzieło stworzenia świata. Dlatego często był traktowany jako ucieleśnienie godności królewskiej. Czasami przedstawiany był jako małżonek praboginii Mam – w tym połączeniu byli czczeni jako pradawna para Słońca i Księżyca.
    Jego znakiem rozpoznawczym był zarośnięty podbródek. Jako jedyny był wśród bogów przedstawiany przez Majów z brodą. Inne jego charakterystyczne cechy to haczykowaty nos z namalowaną na nim spiralą i spiłowane zęby górnej szczęki.
    W Kodeksie Drezdeńskim Kinich Ahan był przedstawiany pod enigmatyczną nazwą boga G. Jego hieroglifem był znak ahau – co znaczy król oraz kin – Słońce.
Jego szczególne znaczenie Majowie przypisali mu w kalendarzu słonecznym. Oddali mu we władaniu swoją najważniejszą magiczną liczbę cztery. Istniały cztery kąty nieba i czterej nosiciele lat. Nieboskłon podtrzymywany był przez cztery bóstwa kierunków. Dodatkowo: rok był podzielny przez liczbę cztery części składające się na dziewięćdziesiąt dni każda.
    Jego twarz widziana w grze jest wzorowana na wykonanej z gliny kadzielnicy, na której jest umieszczony jego wizerunek. Potężny efekt dymu i zapachu, który unosiłby się z tego wizualnie prowokującego kadzidła, rzeczywiście odzwierciedlałby preferencje Majów dla ceremonialnej teatralności. Kadzidło obecnie znajduje się w kolekcji  The Walters Art. Museum w Balitimore.

    W grze Tomb Raider I (1996) w poziomie The Lost Valley niejednokrotnie znajduje się wizerunek Kinich Ahana.

Pteranodon - jeden z największych pterozaurów

 

    Pteranodon – był jednym z największych pterozaurów (latających gadów). Był to jeden z ostatnich przedstawicieli tej grupy dinozaurów występujący na Ziemi. Charakteryzował się bezzębnym dziobem i lekkimi pneumatycznymi kośćmi. Dzięki rozpiętości skrzydeł, można porównać go wielkością do małego samolotu. Jego dziób był idealnym „narzędziem” do połowu ryb.
 
    Ciekawostka: Pteranodon dodatkowo cechował się bardzo krótkim ogonem i długim, kostnym grzebieniem na głowie. Do dnia dzisiejszego naukowcy nie są pewni znaczenia grzebienia, ale zostało wysnutych kilka teorii. Jedna z nich głosi, że stanowił on przeciwwagę dla długiego dzioba. Pozwalał na utrzymanie stabilnego lotu. Druga teoria mówi o grzebieniu jako pewnego rodzaju steru, który pomagał przy lądowaniu.
 
Metryka:
  • Gatunek: pterozaur
  • Długość: do 9 metrów
  • Wysokość: 1,8 metra
  • Masa ciała: 15,8 kilogramów
  • Okres występowania: późna kreda
  • Miejsca znalezisk: Stany Zjednoczone

    Pteranodony znajdują się w grze Tomb Raider III: The Lost Artifact/Artefact w poziomie Shakespeare Cliff.

Złota maska Tutanchamona

    Tutanchamon- objął swoje panowanie w wieku ośmiu lat. Nie do końca wiadomo skąd pochodził. Jednak istnieje duże prawdopodobieństwo, że jego ojcem był Amenhotep IV. Do drugiego roku panowania miał przypisane imię nadane przy narodzinach – Tutanchaton. Zmienił je później na imię na Tutanchamon – oznacza żywy obraz Amona.
    Za jago panowania wzniesiono wiele monumentalnych budowli. Zostały odrestaurowane i odnowione zabytki. Zakończył wszystkie zaczęte projekty. Stąd jego imię łączono z doskonaleniem, harmonią i pięknem. Jego charakter opisuje się przydomkami: "silny byk z doskonałym urodzeniem, ten, który doskonałymi prawami uspokoił dwa kraje, i ten, który zadowolił bogów".
Po niespodziewanej śmierci (prawdopodobnie na skutek wypadku lub zamachu) został umieszczony w nie-królewskim grobie w Dolinie Królów. Dożył zaledwie osiemnastu lat.

    Grobowiec Tutanchamona w Dolinie Królów (KV62) odkrył Howard Carter 4 listopada 1922 roku. Obecnie maska znajduje się w muzeum w Kairze.

    Ciekawostka: w 2015 roku świat obiegła informacja o uszkodzeniu maski, co potwierdziło muzeum w Kairze.

    Maska Tutanchamona była inspiracją dla zespołu Core Design, który tworzył klasyczne części gier z serii Tomb Raider. Maska widoczna jest w dodatku Tomb Raider I: Unfinished Business w poziomie Temple of the Cat oraz w Tomb Raider IV: The Last Revelation w poziomie The Tomb of Seth. Dodatkowo na uczczenie 75. rocznicy odnalezienia grobowca Tutanchamona przez Howard'a Carter'a wyszła gra promująca TR4 (a nie oficjalny dodatek) - The Times Exclusive Level. Gra celebruje 75-lecie odkrycia Carter'a, które było w 1997 roku. Natomiast gra wyszła w grudniu 1999 roku.

Fragment obrazu "The Madonna of Chancellor Rolin"

 

    W grze Tomb Raider III: Adventures of Lara Croft w Croft Manor znajduje się tym razem nie cały, ale zaledwie mały fragment obrazu Jana Van Eycka "The Madonna of Chancellor Rolin" ("Madonna kanclerza Rolin"). Obraz został namalowany ok. 1435 roku. Obecnie znajduje się w muzeum w Luwrze.

    Jan Van Eyck (ur. ok. 1390 r., zm. 9 lipca 1441 r.) - niderlandzki malarz, brat Huberta (także malarza). Wśród jego prac znajduje się 20 portretów i obrazów religijnych.

Szczur - zwierzę starego chińskiego zodiaku

 

    Szczur – pierwsze zwierzę starego chińskiego zodiaku. Wg chińskich legend: na czele szeregu zwierząt, które miały być ujęte w zodiaku, stał wół. Szczur usiadł na jego grzbiecie. Skoczył z niego, gdy zwierzęta ustawiały się w kolejce do nominacji. Dzięki temu szczur stał się pierwszym zwierzęciem zodiaku.
    Szczur ma związek z pieniędzmi . O szczurze gryzącym coś nocą mówi się, że „liczy pieniądze”. Skąpca przezywa się „pieniężnym szczurem”.

    W grze Tomb Raider II: Starring Lara Croft / The Dagger of Xi'an w poziomach rozgrywających się w Wenecji można spotkać niejednokrotnie szczury.

Święte jezioro w starożytnym Egipcie

 

    Święte Jezioro – każda świątynia starożytnego Egiptu miała własne święte jezioro. Każdego poranka (poranek to symbol początku świata) miał w jeziorze powtarzać się akt stworzenia. W wielu inskrypcjach istnieje określenie wody świętego jeziora jako prawody, w których bóg słońca codziennie obmywa swe oblicze. Amenhotep III kazał ustawić nad brzegiem jeziora świątynnego w Karnaku wielkiego kamiennego skarabeusza jako symbol wschodzącego słońca. W wodzie świętego jeziora kapłani wykonywali rytuały ablucji. Każdy Egipcjanin po swej śmierci pragnął być w świętym jeziorze obmyty. Miniaturowe wersje tych stawów można znaleźć w postaci czary libacyjnej na stołach ofiarnych, które były stawiane zmarłym przed grobem. Święte jezioro w Herakleopolis miało powstać z krwi i ropy Ozyrysa (lub Heriszefa). W Księdze Bram zbiornik wodny w kształcie prostokąta określa się jako „jezioro życia”, a na jego brzegu stoi dwanaście bóstw o głowach szakali.

    W grze Tomb Raider IV: The Last Revelation w sekcji Karnaku jeden z poziomów nosi tytuł Sacred Lake.

Smok - symbol władzy w mitologii chińskiej

 

    Smok – jedno z najstarszych symbolicznych zwierząt. Mitologia chińska, w przeciwieństwie do zachodniej , rzadko przedstawia je jako wrogie bestie. Mogą to być niebezpieczne potwory, ale także istoty przynoszące bogactwo i szczęście.
    Mitologia chińska przedstawia smoki też jako szanowane istoty, których należy się bać, ale można zwrócić się do nich z różnego rodzaju prośbami, jak do sprawiedliwego i uczciwego władcy. Dlatego właśnie smoki często symbolizują władzę.
    W Chinach panuje przekonanie, że smoki zamieszkują głównie zbiorniki wodne – jeziora i morza. Im większy zbiornik – tym większy smok. Istnieją też smoki zamieszkujące niebo.

    Złoty Smok – z mitologii malajskiej: Naga Mas – olbrzymi potwór zamieszkujący morze. Brat księcia Lely Mudy, syn Raji Budimana, uczonego króla.

    Smok występuje w grze Tomb Raider II: Starring Lara Croft / The Dagger of Xi'an.

Posążek w Croft Manor - idol

 

    W grze Tomb Raider III: Adventures of Lara Croft w Croft Manor w sekretnym pomieszczeniu znajduje się mały posążek inspirowany jednym z filmów z przygodami Indiany Jones'a. Chodzi o złotego idola, który chce zdobyć do swojej kolekcji Indy w początkowej scenie filmu Indiana Jones i poszukiwacze zaginionej Arki (1981 r.).

    W Internecie można doszukać się nawet jakim posążkiem inspirowali się twórcy filmu, robiąc statuetkę. Co ciekawe są też spekulacje, jakiego boga azteckiego przedstawia posążek. Ale nie chcemy pisać o spekulacjach.

Piasek - symbol oczyszczenia w starożytnym Egipcie

 

    Piasek – w starożytnym Egipcie stał się w kulcie symbolem oczyszczenia i czystości, gdyż ludy pasterskie często używały go zamiast wody do czyszczenia ciała. Droga procesyjna z okazji święta była posypywana piaskiem, a w świątyni grobowej króla Setiego I w Abydos widzimy przedstawienie króla wysypującego piasek z czary przed wizerunkiem Amona. Towarzysząca temu wypowiedź kapłana brzmi: „Wysypuje się przed Tobą oko Horusa (w postaci piasku). Cieszy go to. Po dwakroć i czterykroć czysty jest Amon”.

    Chyba nie musimy mówić w jakich grach serii Tomb Raider i Lara Croft znajduje się egipski piasek? ;)

Wielka Sala Hypostylowa - jeden z symboli kompleksu Amona


    Wielka Sala Hypostylowa – jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli kompleksu Amona, znajdującego się w jednym z największych kompleksów świątynnych – Karnaku. Składa się ze 134 kolumn papirusowych o wysokości 15 metrów oraz 12 kolumn biegnących przez centrum Sali, mających 21 metrów. Ukończona została w czasach Ramzesa II. Jest to największe pomieszczenie starożytnego Egiptu – ma około 0,5 ha powierzchni. Pod koniec XiX wieku stan zachowania sali był kiepski – część kolumn zawaliła się, budowli groziła katastrofa. Prace restauracyjne zostały rozpoczęte w 1899 roku. Trwały one kilkadziesiąt lat.

    Hypostyl – sala, której strop wsparty był na kolumnach. Było to zgodne z etymologią tego greckiego słowa. Gospodarz w domostwach prywatnych, w Sali hypostylowej przyjmował gości, a także spożywał posiłki. W świątyniach do tej sali wpadało światło poprzez otwór drzwiowy i wysoko umieszczone okna. Dawało to chłodny półmrok. Do Sali hypostylowej w świątyniach mieli dostęp tylko kapłani  i wierni po dokonaniu obrzędu puryfikacji
Ciekawostka: w dużych kompleksach świątynnych znajdowały się aż trzy sale hypostylowe. Pierwsza miała charakter miejsca adorowania boga, w drugiej przyjmowane były ofiary, a trzecia – była salą wewnętrzną.

    W grze Tomb Raider IV: The Last Revelation Lara odwiedza kompleks świątynny w Karnaku. Jeden z poziomów w Karnaku rozgrywa się w Wielkiej Sali Hypostylowej (poziom Great Hypostyle Hall).

Symbol Pięciu Błogosławieństw - symbol szczęścia

    Symbol Pięciu Błogosławieństw – z chińskiej tradycji: istnieje Pięć Błogosławieństw: długowieczność, bogactwo, zdrowie, umiłowanie dobra oraz spokojna starość. Symbol ten przynosi szczęście. Składa się on ze znaku pieczęci (shou), który jest otoczony przez pięć stylizowanych nietoperzy, oznaczające radość i długie życie.

    Symbol ten znajduje się w grze Tomb Raider II: Starring Lara Croft / The Dagger of Xi'an w poziomie Catacombs of the Talion.

    Ponieważ jesteśmy w trakcie identyfikowania szczegółowo ciekawostek w grach tworzonych przez Crystal Dynamics, doszukaliśmy się, że symbol ten widoczny jest też w grze Tomb Raider VII: Legend w poziomach Japan oraz Nepal.

15 maja 2023

Mozaika - wyładunek drewna na opał

    W grze Tomb Raider III: Adventures of Lara Croft w Croft Manor na basenie znajduje się mozaika pochodząca z grobowca w Hadrumetum (Susa - miasto portowe we wschodniej Tunezji). Mozaika przedstawia wyładunek drewna na opał przez płyciznę i ważenie na plaży.

    Dodatkową ciekawostką jest to, że zdobienia z górnej części mozaiki pojawiają na basenie na posadzce wokół basenu, jak i na ścianach basenu.

13 maja 2023

Loch Ness i nieśmiertelna legenda Nessie

 

    Loch Ness – największy zbiornik wodny w Szkocji. Znajduje się w jej północnej części – Highlands. To najsłynniejsze, zarówno malownicze jezioro ma 37 km długości, 1,5 km szerokości, a największa odnotowana głębokość wynosi 226 metrów. Jezioro słynne jest dzięki rzekomo mieszkającemu w nim potworowi – Nessie.

 

 

 

    Nessie – potwór rzekomo zamieszkujący największe jezioro Szkocji – Loch Ness. Potwór przedstawiany jest w kulturze masowej jako istota z łuskowatą skórą, długą szyją oraz z dwugarbnym grzbietem. Pierwsze wzmianki o Nessie pochodzą z VIII wieku z podania Adamnana O przepędzeniu przez świętego męża wodnego potwora za pomocą modlitwy.
    Do dziś dzień odbywają się cykliczne badania mające na celu potwierdzić lub zaprzeczyć istnieniu potwora.
    Dziś Nessie jest „bohaterem” masowej popkultury: występuje w filmach, grach komputerowych, książkach. Często jest inspiracją dla malarzy. Nad samym brzegiem jeziora znajduje się zamek Urquhart, gdzie zwiedzający ruiny budowli mogą zakupić w sklepie z pamiątkami gadżet przedstawiający Nessie: od pocztówek i magnesów na lodówkę, po przybory szkolne, kończąc na maskotkach, czy kubkach.
    W mieście Drumnadrochit znajduje się Loch Ness Centre Exhibition, gdzie można zwiedzić różne materiały rzekomo potwierdzające istnienie potwora. Można np. obejrzeć słynne  zdjęcia czy filmy. W tym samym mieście znajduje się nawet pomnik przedstawiający Nessie.
    Innym pomnikiem Nessie jest ciekawa rzeźba w mieście Fort Augustus – przedstawiający dorosłego osobnika i malucha.

    Loch Ness i Nessie znajdują się w grze Tomb Raider III: The Lost Artefact / Artifact w poziomie Highland Fling.

Obraz "Venice, The Bridge of Sighs"

 

    W Croft Manor w grze Tomb Raider III: Adventures of Lara Croft znajduje się kolejny obraz Joseph'a Mallord'a William'a Turner'a - "Venice, The Bridge of Sighs", który został namalowany w 1840 roku.

    The Bridge of Sighs (Ponte dei Sospiri) - czyli słynny Most Westchnień w Wenecji. Łączy on Pałac Dożów, w którym znajdował się sąd, z więzieniem (Prigioni Nuove), który znajdował się po drugiej stronie kanału. Legenda głosi, że skazani na śmierć więźniowie, którzy przechodzili mostem, ostatni raz spoglądali na Wenecję i wzdychali. Więzienie zostało stworzone na przełomie XVI i XVII wieku. Wcześniej skazani przetrzymywani byli w pałacowych piwnicach - tzw. Pozzi (studnie), a także na strychu w Piombi (ołowianki), pod dachem z ołowianych płyt.
    Co ciekawe: jednym z więźniów Piombi był Giacomo Casanova - libertyn, awanturnik, podróżnik i literat. Jego słynne nazwisko stało się synonimem namiętnego kochanka i uwodziciela. Uciekł z więzienia, co opisuje w swoich "Pamiętnikach".

Bukłak

 

    Bukłak – skórzany worek o różnorodnym kształcie. Służy do przechowywania lub przewożenia w podróży wody, mleka albo wina. Opróżniony z wody i nadęty powietrzem służył jako pęcherz pławny (pływak) – umożliwiał w czasach starożytnych armiom w marszu i całym ludom w czasie wędrówek, wraz z kobietami i dziećmi, przebywanie wpław wielkich rzek Azji i Europy.

    W grze Tomb Raider IV: The Last Revelation znaleźć można dwa bukłaki: mniejszy (small waterskin) w poziomie The Mastabas oraz większy (large waterskin) w poziomie Temple of Horus. Oba wykorzystywane są w poziomie Temple of Horus w zagadkach z odmierzaniem wody, która inspirowana jest ważeniem serca zmarłego - procesem znanym w mitologii starożytnego Egiptu.

Ganeśa - indyjski bóg mądrości i przezorności

 

    Ganeśa – z mitologii indyjskiej: bóg mądrości i przezorności, stawiający i obalający przeszkody. Syn Śiwy i Parwati. Można go łatwo rozpoznać dzięki wizerunkowi grubasa ze słoniową głową, symbolizującą mądrość. Ganeśa ma tylko jeden kieł. Drugi odłamał, by móc spisać Mahabharatę, indyjski poemat. Jego wierzchowcem jest mysz lub szczur – symbol umiejętności przezwyciężenia przeszkód.
    Ganeśa uosabia witalność, energię życia. Posiada cechy słonia: siłę fizyczną i umiejętność usuwania przeszkód.

    Wizerunek boga Ganeśa niejednokrotnie napotkać można na ścianach w grze Tomb Raider III: Adventures of Lara Croft w poziomach z sekcji indyjskiej. Dodatkowo w poziomie Temple Ruins znajdują się klucze o nazwie Ganesha Key.

Serafin - ognisty anioł

 

    Serafin – nazwa istoty sześcioskrzydłowej, unoszącej się w wizji Izajasza nad tronem Boga. Według chrześcijańskich egzegetów serafini byli ognistymi aniołami z najwyższego w hierarchii chóru anielskiego. Zwani byli także aniołami miłości.
    Co ciekawe początkowo serafin był inaczej postrzegany. Wiązano go z wężokształtnym, bóstwem o sześciu skrzydłach umieszczonym na Arce Przymierza w świątyni jerozolimskiej Salomona.

    W grze Tomb Raider II: Starring Lara Croft / The Dagger of Xi'an w poziomie The Deck znajduje się artefakt The Seraph, którzy w następnym poziomie Barkhang Monastery zostaje umieszczony przy drzwiach wiodących do kolejnego poziomu - Catacombs of the Talion. Dla przypomnienia: to właśnie Serafinowi Lara zawdzięcza pozytywne nastawienie mnichów w poziomie Barkhang Monastery, które może być szybko zmienione na negatywne.

The City - jednostka administracyjna Londynu

 

    The City – pierwotnie centrum komunalne Londynu rządzone przez Lorda Mayora. Liczyła kilkaset tysięcy mieszkańców. Mila kwadratowa przestrzeni, która była niegdyś zajęta przez rzymskie miasto Londinium. W 1666 roku była spalona połowa City podczas Wielkiego Pożaru Londynu; po nim Sir Christopher Wren odbudował jego 52 kościoły, w tym katedrę św. Pawła.

    W grze Tomb Raider III: Adventures of Lara Croft zwiedzamy The City w poziomie City, walcząc z Sophią Leigh, by zdobyć jeden z artefaktów fabularnych z meteorytu - The Eye of Isis.

Klepsydra - symbol atrybutów Horusa i Seta

 

    Klepsydra – zegar wodny lub piaskowy. Składa się z dwóch połączonych naczyń wąskim kanalikiem, który przepuszcza z górnego do dolnego naczynia określoną ilość wody lub piasku w określonym czasie. Naczynia w kształcie trójkątów były symbolem atrybutów bogów egipskich: Horusa (północ, trójkąt górny) i Seta (południe, dolny trójkąt).

    W grze Tomb Raider IV: The Last Revelation w poziomie The Tomb of Seth znajduje się artefakt w postaci klepsydry - Timeless Sands.

Ganges - indyjska święta rzeka

 

    Ganges, Ganga – rzeka w Indiach i Pakistanie Wschodnim. Jej długość wynosi 2700 kilometrów. Powierzchnia dorzecza osiąga 1125 tys. kilometrów kwadratowych. Wypływa jako Bhagira na wysokości ponad 4500 metrów n. p. m. z lodowca spływającego z masywu Nanda Dewi (Himalaje). Po połączeniu z rzeką Alaknanda przyjmuje nazwę Ganges.
    Najświętsza rzeka Indii. Według legendy jej źródło wytryska u stóp Brahmy i spływa na ziemię po splecionych włosach Śiwy, króla jogów i ascetów. Stąd rytualny obowiązek kąpieli w Gangesie w pewne dni, dla oczyszczenia się z wad.

    W grze Tomb Raider III: Adventures of Lara Croft jeden z poziomów indyjskich - The River Ganges - rozgrywa się właśnie nad tą rzeką.

Trójząb - symbol władzy nad morzem

 

    Trójząb – z greckiego triaina, łaciny tridens, harpun do chwytania dużych ryb. Do dziś jest używany przez rybaków Morza Śródziemnego, trójzębna włócznia. Z mitologii greckiej: symbol i broń Posejdona (Neptuna), symbolizuje władzę nad morzem.

    W grze Tomb Raider IV: The Last Revelation w poziomie Catacombs znajdują się cztery trójzęby (Tridents), które wykorzystywane są w poziomie Temple of Poseidon.

Ludgate Hill - wzgórze w Londynie

    Ludgate Hill - niewielkie wzgórze w Londynie, na szczycie którego stoi Katedra św. Pawła.
    Pierwszy kościół, który stał w tym miejscu spłonął w 1087 roku. Został zastąpiony katedrą, która została zbudowana u końcu XIII wieku, która z czasem zniszczała. W połowie XVII wieku angielski architekt Inigo Jones dostał zlecenie odrestaurowania katedry. Projekty dalszych napraw były przygotowane przez Christopher'a Wren'a, jednak wielki pożar Londynu w 1666 roku zmienił katedrę w ruinę. Zlecono Wrenowi oczyszczenie miejsca i wzniesienie nowej budowli.
    Plan Wrena o kształcie krzyża z kopułą na środku został zmieniony poprzez dodanie długiej nawy. Wren zbudował dzisiejszą katedrę w latach 1675-1710 jako budowlę trzynawową w kształcie krzyża łacińskiego z kopułą.

    Jeden z londyńskich poziomów w grze Tomb Raider III: Adventures of Lara Croft został nazwany Lud's Gate. Nazwa tego poziomu była inspirowana nazwą wzgórza Ludgate Hill.

7 maja 2023

Rzeźby z Wyspy Wielkanocnej

 

    Wyspa Wielkanocna (Rapa Nui) – najbardziej na wschód wysunięta wyspa Polinezji. Znajduje się o prawie 2000 km od najbliższej największej wyspy Pitcairn w archipelagu Tuamotu, 3500 km od od najbliższego kontynentu – Ameryki Południowej. Wznosi się do około 600 m n. p. m., jej długość wynosi ok. 60 km, szerokość w najszerszym miejscu – 14 km, a powierzchnia wynosi 118 km kwadratowych.
Ludność mieszkająca na wyspie posługuje się dialektem rapanui, który jest spokrewniony z dialektem Polinezji Francuskiej.
    Wyspa ta była kiedyś pod rządami Hiszpanii. Dziś zaś należy do Chile. Zachowały się do dnia dzisiejszego na niej wspaniałe średniowieczne rzeźby, których znaczenie i symbolika pozostają niewyjaśnioną zagadką.

    Rzeźby z Wyspy Wielkanocnej znajdują się w grze Tomb Raider III: Adventures of Lara Croft w poziomie RX-Tech Mines.

Dwugłowy Wąż - aztecki amulet

 

    Dwugłowy Wąż – aztecki amulet. Noszony był przez nadrzędnego kapłana jako symbol boga deszczu – Tlaloc. W oryginale ozdobiony był turkusami oraz czerwonymi i białymi muszlami.
Miał on też znaczenie dla Inków. Wierzono, że jest ucieleśnieniem bogini Amaru, która po bitwie z innymi bóstwami zamieniła się w kamień.
Do dnia dzisiejszego niektóre górskie plemiona Indian traktują niektóre kamienie jako symbol ochrony przed chorobami, noszą je w postaci proszku jak amulet.
    Niektóre podania i wierzenia mówią, że dwugłowe węże można było bardzo rzadko spotkać pod ziemią i tylko w czystych wodach źródlanych. Symbolizują one siłę i urodzaj, a także ochronę przed chorobami.

    Dwugłowy Wąż znajduje się w grze Tomb Raider I (1996) w poziomie City of Vilcabamba.

Obraz "Rome, from the Vatican"

 

    W grze Tomb Raider III: Adventures of Lara Croft w Croft Manor znajduje się obraz Joseph'a Mallord'a William'a Turner'a - Rome, from the Vatican. Obraz został namalowany w 1820 roku.

    Joseph Mallord William Turner (1775-1851) - angielski malarz i grafik. Znany jest przede wszystkim z pejzaży. Jego początkowe prace stanowiły akwarelowe pejzaże o charakterze topograficznym. Po 1796 roku zaczął malować obrazy olejne.
    Obrazy artysty charakteryzują się tym, że w większości jego dzieł nie pojawiają się ludzie. Jeśli pojawiają się, to pełnią funkcję statystów, z których z trudem można zauważyć. Dzieła Turnera zapadają w pamięć, jednak nie skłaniają do żadnych konkretnych myśli lub głębszych refleksji.

Szafir

    Szafir – minerał, odmiana korundu. Jest cenionym kamieniem szlachetnym. Tworzy przezroczyste kryształy o kolorze niebieskim w różnych odcieniach. Szafirem także nazywane są wszystkie inne (poza rubinem) przezroczyste, szlachetne odmiany korundu. Główne złoża szafiru znajdują się w okolicach Bangkoku, na zachodnich i południowych wybrzeżach Cejlonu, w Australii, USA. Używane są w jubilerstwie, ale znajdują też zastosowanie w przemyśle przyrządów precyzyjnych – m.in. w przemyśle zegarmistrzowskim.

    Szafiry zbierane są w grze Lara Croft GO w rozdziale trzecim - The Maze of Stones. Można znaleźć 32 sztuki tego minerału.