20 maja 2023

Kinich Ahan - stary bóg Słońca w mitologii Majów

 

    Kinich Ahan – w mitologii Majów: stary bóg Słońca, władca oblicza Słońca. Potomek młodego boga Słońca Hunahpuh. Majowie obdarzali go największym szacunkiem na tle innych bogów. Pomimo, że nie dysponował bezpośrednią władzą, cieszył się wielkim autorytetem Majów. Często wspominali o nim w swoich tekstach, a jego wizerunek umieszczali na wznoszonych budowlach. Według podań Majowie wierzyli, że bez jego wkładu i wsparcia nie byłoby możliwe dzieło stworzenia świata. Dlatego często był traktowany jako ucieleśnienie godności królewskiej. Czasami przedstawiany był jako małżonek praboginii Mam – w tym połączeniu byli czczeni jako pradawna para Słońca i Księżyca.
    Jego znakiem rozpoznawczym był zarośnięty podbródek. Jako jedyny był wśród bogów przedstawiany przez Majów z brodą. Inne jego charakterystyczne cechy to haczykowaty nos z namalowaną na nim spiralą i spiłowane zęby górnej szczęki.
    W Kodeksie Drezdeńskim Kinich Ahan był przedstawiany pod enigmatyczną nazwą boga G. Jego hieroglifem był znak ahau – co znaczy król oraz kin – Słońce.
Jego szczególne znaczenie Majowie przypisali mu w kalendarzu słonecznym. Oddali mu we władaniu swoją najważniejszą magiczną liczbę cztery. Istniały cztery kąty nieba i czterej nosiciele lat. Nieboskłon podtrzymywany był przez cztery bóstwa kierunków. Dodatkowo: rok był podzielny przez liczbę cztery części składające się na dziewięćdziesiąt dni każda.
    Jego twarz widziana w grze jest wzorowana na wykonanej z gliny kadzielnicy, na której jest umieszczony jego wizerunek. Potężny efekt dymu i zapachu, który unosiłby się z tego wizualnie prowokującego kadzidła, rzeczywiście odzwierciedlałby preferencje Majów dla ceremonialnej teatralności. Kadzidło obecnie znajduje się w kolekcji  The Walters Art. Museum w Balitimore.

    W grze Tomb Raider I (1996) w poziomie The Lost Valley niejednokrotnie znajduje się wizerunek Kinich Ahana.