20 maja 2023

Dolina Królów i KV5

 

    Dolina Królów w Luksorze – skalisty wąwóz w północnej części nekropoli tebańskiej, po zachodniej stronie Nilu, naprzeciw Karnaku (Górny Egipt).  Stanowiła miejsce ostatniego spoczynku faraonów, ich królowych, kapłanów i innych przedstawicieli elit. Zwana po arabsku Wadi Biban El-Muluk, co oznacza „Dolina Bram Królów”. Do dnia dzisiejszego odkryto tu 62 grobowce skalne, z których cztery znajdują się w przyległej dolince.
    Pierwszym  władcą, który swój grobowiec umieścił w Dolinie Królów, był Totmes I (XVI w. p.n.e.). Jego grobową świątynię wzniesiono koło Medinet Habu.
    Ostatnim władcą, który został pochowany w Dolinie Królów, był Ramzes XI (XII/XI w. p.n.e.). Na jego panowaniu zakończył się okres Nowego Państwa. Grobowce, które były wykuwane w zboczach skalnych składały się z korytarzy oraz położonych w głębi kaplic i Sali sarkofagowej, która znajdowała się najgłębiej. W grobowcach władców XVIII i częściowo XIX dynastii system korytarzy jest bardzo skomplikowany. Charakteryzują się one wielokrotnym załamywaniem. Z reguły prowadzą stromo w dół i mają wykute w poprzek szyby broniące dojścia. Za XX dynastii plany grobowców zostały uproszczone. Odtąd charakteryzowały się niewielkim spadkiem korytarzy i symetrycznym układem osiowym. Największym grobowcem w Dolinie Królów jest grobowiec Seti I z XIX dynastii (XIV w. p.n.e.). Grobowiec ten ma przeszło 100 metrów długości. Prowadzi od niego dalej nie wykończony i nie przebadany do dnia dzisiejszego w całości pasaż. Mniej więcej połowę grobowców zdobią malowane lub płaskorzeźbione dekoracje i napisy o treści religijnej. Dotyczą one życia pozagrobowego. Do najpiękniejszych grobów należą groby Totmesa III, Amenhotepa II, Horemhaba, Seti I, Ramzesów III, VI i IX, a także słynny grobowiec Tutanchamona – jedyny, który w momencie odkrycia zawierał prawie nietkniętą zastawę.
    Inne grobowce już w starożytności zostały całkowicie lub częściowo obrabowane, a dla uruchomienia mumii królewskich przed profanacją kapłani przenieśli je do skalnej skrytki w Deir El-Bahari.

    Dolina Królowych – część nekropoli tebańskiej znajdująca się po zachodniej stronie Nilu, naprzeciw Luksoru. Odpowiednik Doliny Królów. W skalnych grobowcach chowano małżonki władców z XIX i XX dynastii (XIV-XI w. p.n.e.), a także ich dzieci. Znajduje się tam ponad 70 grobów, ale tylko kilka z nich zachowało się w lepszym stanie. Do najpiękniejszych grobów należą: grobowiec królowej Nefertari, małżonki Ramzesa II – został uratowany przed zniszczeniem przez wilgoć przesączającą się przez zasolone skały. Obecnie grobowiec ten jest odrestaurowany i zamknięty dla turystów. Inne grobowce zasługujące na uwagę, to grobowiec królowej Titi, księcia Amon-hir-chopszefa, Cha-em-Waseta oraz królowej Satre.

    KV5 – jeden z największych grobowców w Dolinie Królów. Należał do synów Ramzesa II XIX dynastii.

    W grze Tomb Raider IV: The Last Revelation rozgrywają się cztery poziomy w Dolinie Królów: The Tomb of Seth, Burial Chambers, Valley of the Kings oraz KV5.