30 maja 2023

Fresk z KV9

    Na samym początku poziomu KV5 (Tomb Raider IV: The Last Revelation) znajduje się na suficie fresk z innego grobowca znajdującego się w Dolinie Królów - KV9.

    Jak wiemy grobowiec KV5 należał do synów Ramzesa II z XIX dynastii. Jednak przedstawiony w poziomie KV5 fresk na suficie nie pochodzi z tego grobowca, lecz z innego - KV9. Pierwotnie w grobowcu tym został pochowany Ramzes V. Jednak został w nim pochowany także Ramzes VI.

    Więcej informacji o grobowcu KV9 znajduje się pod tym linkiem: https://en.wikipedia.org/wiki/KV9. W artykule umieszczone też są zdjęcia fresku.

    Fresk z tego grobowca przedstawia Księgę Dnia i Księgę Nocy - otoczone obrazem bogini Nut.

Viracocha - inkaski bóg-Stwórca

    Viracocha – w przeciwieństwie do plemion meksykańskich (Majowie i Aztekowie), w państwie Inków wielbiono tylko jedno bóstwo – Viracochę. Aztekowie wizualizowali go rzadko.
Viracocha był bogiem-Stwórcą. Wiejska ludność czciła go wraz z wieloma pomniejszymi bóstwami natury w domowych pomieszczeniach. Urządzano w nich bowiem ceremonie dla okazywania im szacunku.
    Aztecki mit mówi, że na początku czasu bóg Viracocha powstał z wód jeziora Titicaca. Bóg ten był założycielem miasta Tihuanaco. Aby unicestwić ciemność – stworzył Słońca. Wyznaczył mu na Niebie stałą drogę, którą codziennie miało wędrować oświetlając Ziemię. Księżycowi i każdemu kolejnemu z pozostałych ciał niebieskich przydzielił na Niebie ich własne położenie. Gdy zaludnił świat różnorodnymi stworzeniami, zbudował kamienne figury i wlał w nie swoją miłość. Z tych figur wyszli pierwsi ludzie.

    Nunuma-Pato (Matka Wody) – znak  ten za czasów, gdy Peru nie zostało jeszcze opanowane przez Hiszpanów, był symbolem boga-Stwórcy Viracocha.

 

 

 

 

    Ryby – zwierzęta te w wyobrażeniach pierwotnych ludów symbolizowały bogactwo. Wyszły one z wód Pramatki – stworzycielki życia. Inkowie przyporządkowali ryby jako święte zwierzęta bogu Niebios. Jako pierwszy ryby stworzył Viracocha, by zapewnić ludziom pokarm. Mit podaje, że bóg ten wystąpił z jeziora Titicaca pod postacią rybiej łuski.

    Wizerunek Viracochy widoczny jest w poziomie Peru w grze Tomb Raider VII: Legend.

Krew w poziomie Burial Chambers

    Po tym, gdy Lara wyjmuje artefakt Amulet of Horus z sarkofagu Seta, zaczyna płynąć krew. Jest to nawiązanie do jednej z dziesięciu plag egipskich.

    Dziesięć plag egipskich – faraon nie chciał wypuścić z Egiptu Izraelitów, potrzebni mu byli jako siła robocza. Bóg za pośrednictwem Mojżesza zsyłał na Egipt plagi. Miał w ten sposób pokazać swoją siłę i rozsławić swe imię po całej ziemi. Przed zesłaniem pierwszej plagi Mojżesz usiłował przekonać faraona o sile swego Boga nieszkodliwym cudem. Zmienił bowiem laskę Aarona w węża, jednak czarownicy egipscy potrafili zrobić to samo. Tak więc Bóg zesłał na Egipt dziesięć plag:
- woda Nilu zamieniła  się w krew
- żaby
- komary
- muchy
- zarazę na bydło
- wrzody
- grad
- szarańczę
- ciemności
- śmierć pierworodnych
    Po ostatniej pladze Izraelici dostali zezwolenie na opuszczenie Egiptu.

    W grze Tomb Raider IV: The Last Revelation nie tylko płynąca krew jest odniesieniem do dziesięciu plag egipskich. Mamy też do czynienia z szarańczą oraz z ciemnościami.

Piosenka "Elevation" zespołu U2

    Jak wszyscy wiemy, jedną z piosenek promujących pierwszy film z Angeliną Jolie - Lara Croft Tomb Raider - jest utwór Elevation zespołu U2. Oryginalna wersja przeboju pochodzi z wydanego w 2000 roku albumu All That You Can't Leave Behind. Utwór ten doczekał się niejednego remixu. Na potrzeby filmu Lara Croft Tomb Raider powstała wersja - Elevation (Tomb Raider Mix). Do niej został nakręcony oficjalny teledysk.

   
    Jednak to nie jedyna wersja tej piosenki, która jest powiązana z filmem Lara Croft Tomb Raider. Otóż w scenie, w której Lara płynie łódką wykorzystany został fragment początku tej piosenki z innej wersji remixu - Elevation (Influx Remix). Został on wydany na dwóch różnych singlach zespołu U2. Na jednym z singli umieszczony jest wraz z wersją Tomb Raider Mix.

    Youngster Michał zidentyfikował ten utwór i nas olśnił, za co mu serdecznie dziękujemy ( a niech mu będzie :P ).

Ammit - "pożeracz zmarłych"

    Ammit – z mitologii egipskiej: żeński demon sądu w zaświatach, zwany „pożeraczem zmarłych”. Przedstawiany z głową krokodyla, tułowiem dzikiego drapieżnego kota i zadem hipopotama. Potwór czai się podczas sądu nad zmarłym obok wagi, by następnie połknąć grzesznika.

    Ammit występuje w grze Tomb Raider IV: The Last Revelation w poziomie Temple of Horus oraz w grze Lara Croft and the Temple of Osiris.

Semerchet - siódmy król I dynastii

    Semerchet – siódmy król I dynastii (ok. 2890/70 p.n.e.), syn Dewena i królowej Batiiries. Imię Horusowe Semerchet oznacza Towarzysz bóstw. Uważany był za uzurpatora. Panował tylko osiem lat i kilka miesięcy.
    Semerchet jest jedynym władcą z I dynastii, na którego czasy nie jest datowana żadna mastaba w Sakkarze.

    Semerchet występuje w grze Tomb Raider IV: The Last Revelation.

Terakotowa Armia

    Terakotowa Armia – zbiór ponad ośmiu tysięcy posągów wykonanych z terakoty przedstawiających naturalnych rozmiarów wojowników. Przedstawiani są również z końmi i całym osprzętem, które umieszczone były w grobowcu pierwszego chińskiego cesarza Qin Sji Juanga w odległości 1,5 km od jego sarkofagu. Naukowcy uważają, że cesarz przed śmiercią rozkazał, by podczas pochówku zakopano figury pod ziemią. Terakotowa Armia miała chronić go i pomóc odzyskać mu władzę w życiu pozagrobowym.
    Każda z figur charakteryzuje się indywidualnymi cechami twarzy. Można odróżnić na nich wyraźne emocje. Badacze wysnuli tezę, że każdy z posągów jest swoistym portretem konkretnego żołnierza, a ich wygląd jest dowodem na to, że pochodzili oni z różnych stron i ludów Chin.  Terakotowe posągi mają zróżnicowane uzbrojenie i fryzury. Badacze dopatrzyli się dwudziestu czterech wzorów wąsów. Dzięki unikalnemu wyglądowi każdego z wojowników, można przypisać poszczególnego członka armii do konkretnego rodzaju służby. Z całej armii można wyodrębnić także medyków i zwykłych cywilów. Znajduje się w niej także dwumetrowy górujący nad innymi generał.
    Nogi każdego posągu w środku są pełne, natomiast korpusy – puste. Ułatwiało to transport poszczególnych rzeźb oraz ustawianie w rzędach.
    Pierwotnie każda z figur była pomalowana. Kolory zachowały się do momentu odkrycia Armii, lecz po wydobyciu jej na powietrze barwy stopniowo znikały.
    Ciekawostka dodatkowa: Terakotowa Armia przechodzi odnowienie. Archeolodzy muszą oczyścić posągi ze stwardniałej przez lata glinianej powłoki. Uszkodzone egzemplarze – idą do odnowienia.
Specjaliści chcą przede wszystkim odnowić kolorystykę posągów. Najciekawsze z nich są pilnie strzeżone. Konserwatorzy restaurują barwy, które dotrwały do naszych czasów. Badania wykazują, że niektóre barwniki były użyte w wielkiej ilości, co stanowiło poważną inwestycję. W starożytności do malowania posągów używano bieli, czerni, czerwieni, a także koloru niebieskiego i żółtego.

    Terakotowa Armia występuje w grze Tomb Raider II: Starring Lara Croft / The Dagger of Xi'an w poziomie Temple of Xi'an oraz w filmie Lara Croft Tomb Raider: The Cradle of Life.

Kartusz z imieniem Tutenchamona

 

    Ludzie z Core Design postarali się, aby gracz nie szybko zapomniał o Tutenchamonie po przejściu pierwszego poziomu egipskiego - The Tomb of Seth w grze Tomb Raider IV: The Last Revelation. Otóż już w następnym poziomie - Burial Chambers - niejednokrotnie znajduje się na ścianach kartusz z imieniem Tutenchamona.

    Imiona faraonów prawdopodobnie funkcjonowały podobnie do naszych imion na zasadzie fonetycznej. Na co dzień nie tłumaczymy sobie naszych imion. Nie myślimy nad tym  co znaczy np. Dorota, Barbara, Andrzej, Filip. Podobnie było w starożytnym Egipcie z imionami faraonów, jak np. Senuseret, Amenemhat, Amenhotep czy Ramzes. Te imiona były noszone nie tylko przez faraonów, ale też przez zwykłych Egipcjan.
    Imiona faraonów, które były rodzajem religijnej, filozoficznej i politycznej deklaracji są trudne do jednoznacznej interpretacji. Do 19. dynastii każdy następny władca samodzielnie konstruował zapis swego imienia w postaci kartusza. Ich imiona musiały zmieścić się na niewielkim kartuszu, więc nie mogły być to rozbudowane zdania. Zazwyczaj były ograniczone do przedstawienia kilku znaków. Każdy władca miał swój unikalny kartusz ze swoim imieniem tronowym.

Anubis - bóg zmarłych, opiekun grobów i patron balsamistów

 

    Anubis – egipski bóg zmarłych, odprowadzający ich dusze na sąd, opiekun grobów i patron balsamistów.  Jego symbol to szakal lub pies. W sztuce najczęściej był przedstawiany z głową szakala. Jego centralnym miejscem kultu było Kynopolis (miasto w środkowym Egipcie).
    Jego imię nie ma jednoznacznego tłumaczenia. Jednakże egipskie brzmienie Inpu przemawia za znaczeniem „piesek”. Już w tekstach z piramid łączono go z leżącą na zachodzie krainą zmarłych, w której miał liczyć serca.

    Niesłusznie Anubis często jest mylony z Setem przez osoby, które pobieżnie interesują się mitologią egipską. Obu bogów można bardzo łatwo rozpoznać. Set jest przedstawiany z głową tyfona - z uszami z kwadratowym zakończeniem, natomiast Anubis - z głową szakala, którego uszy są wyraźnie inne.

    Anubis w postaci szakala niejednokrotnie napotykany jest w grze Tomb Raider IV: The Last Revelation w postaci atakujących przeciwników (szakale), posągów lub hieroglifów na ścianach.

Sema tawi - symbol połączenia Górnego i Dolnego Egiptu

 

    Sema tawi – jest to symbol oznaczający „połączenie dwóch krajów” – Górnego i Dolnego Egiptu. Często był wykorzystywany do zdobienia tronów faraonów. Centralnym elementem symbolu jest sema („połączenie”) – przedstawia on tchawicę i płuca. Wokół niego znajdują się zawiązane łodygi papirusu i lotosu, które symbolizują Dolny i Górny Egipt.

    Lotos – piękny i pachnący kwiat rosnący w mulistej wodzie. Otwiera się reagując na pierwsze promienie słoneczne, zamyka się o zmierzchu. Był symbolem życia wyłaniającego się z wód praoceanu, płodności i odrodzenia po śmierci. Był emblematem Górnego Egiptu.

    Papirus – ceniona roślina przez starożytnych Egipcjan, gdyż dostarczał materiał na arkusze „papieru”, ale też inne przedmioty użytkowe. Wierzono, że papirus wyrósł na pagórku – pierwszym skrawku ziemi, który wynurzył się na początku świata z praoceanu. Był wsparciem nieba, stał się symbolem życia, zdrowia i szczęścia. Był emblematem Dolnego Egiptu.

    Symbol sema tawi widoczny jest w grze Tomb Raider I (1996) w poziomie Sanctuary of the Scion oraz w grze Tomb Raider IV: The Last Revelation w poziomach The Tomb of Seth i Burial Chambers.

Gondola

 

    Gondola – włoski rodzaj łodzi, które były używane do przepływania kanałów w Wenecji od XI wieku. Dzisiejszy kształt gondoli znany jest od XVIII w. Łodzie długie, płaskodenne, smukłe, ze wzniesionym  (ozdobnym, metalowym) dziobem i rufą. Sterowana przez stojącego na rufie gondoliera, za pomocą jednego wiosła. Kabina w środku gondoli mieści od 4 do 8 osób. Dawniej gondole były malowane na jaskrawe kolory. Od 1562 roku – wszystkie są w kolorze czarnym.

    Gondole występują w grze Tomb Raider II: Starring Lara Croft / The Dagger of Xi'an w poziomach Venice i Bartoli's Hideout. Nie są wykorzystywane w grze jako środek transportu, ale można je zniszczyć motorówką. Co ciekawe, są na chwilę widoczne w filmie Lara Croft Tomb Raider (2001).

Horus - bóg nieba

 

    Horus – w języku egipskim: Haru. Bóg nieba czczony pod postacią sokoła. Był synem Ozyrysa. Ucieleśnienie boskości faraona, który zmienia się w niego po wstąpieniu na tron. Patron Hierakonopolis. Władał nieboskłonem – ta domena potwierdzona jest przez teksty z okresu Starego Państwa. Identyfikowały one Horusa z „Wielkim Bogiem” – panem niebios.
    Horus miał wiele imion. Przedstawiane były w postaci hieroglifów, np. Narmer – Atakujący Sum, Aha – Wojownik, Dżer – Przychodzący z pomocą, Den – Ten, który atakuje, Adżib – Śmiałe serce, Semerchet – uważny przyjaciel, Kaa – Jego ręka jest podniesiona.

    Horus występuje w grze Tomb Raider IV: The Last Revelation.

Set - bóg nocy, burzy i zła

 

    Set – w mitologii egipskiej: wczesny bóg predynastyczny, prawdopodobnie pochodzący z Libii. Bóg nocy, burzy i zła. Jego emblematami były krokodyl, hipopotam i „zwierz tyfoński” o długim, zakrzywionym pysku, prostokątnych sterczących uszach i kosmatym ogonie. Czczony był w Górnym Egipcie. Brat i zabójca Ozyrysa, rywal Horusa.

    Set występuje w grze Tomb Raider IV: The Last Revelation.

Fontanna - symbol źródła wiedzy lub inspiracji

 

    Fontanna – jest często wykorzystywanym w sztuce europejskiej symbolem źródła, np. wiedzy lub inspiracji. Tryska z niej woda – pozytywna symbolika wody jako źródła życia, stworzenia i zdrowia. Od czasów starożytnych stanowi dekorację pałaców, ogrodów, dziedzińców, ujęta w oprawę rzeźbiarską samodzielną albo łączoną z grotami, niszami, tarasami i kaskadami.

    Fontanna widoczna jest w grze Tomb Raider V: Chronicles w poziomie Streets of Rome.

Wielki Mur Chiński

 

    Wielki Mur Chiński – mur o długości około 2400 kilometrów. Ciągnie się od Ciajükuan w górach Nan-szan na zachodzie od Szanghajkuan nad zatoką Liaotung na wschodzie. Ma od 4 do 16 metrów wysokości, od 4 do 8 metrów szerokości. Budowany był od VI w. p.n.e. w celu obrony przed plemionami koczowniczych barbarzyńców, potem wielokrotnie, aż do XVI wieku, przebudowany i przedłużany.
    Obecnie Wielki Mur Chiński wpisany jest na listę UNESCO (wpisany w 1987 r.). Od 2007 roku jest uważany jako jeden z nowych siedmiu cudów świata.

Kilka dodatkowych ciekawostek:

- co 100 metrów na murze były budowane wieże sygnalizacyjne. W nocy palono na nich ogień, w dzień – wypuszczano dym. Był to sygnał, który ostrzegał przed zbliżającym się nieprzyjacielem. Dzięki temu sygnał alarmowy był szybciej przekazywany wzdłuż całego kraju. Sygnał ten zyskał miano systemu „od wieży do wieży”.

- Mur Chiński nigdy nie odegrał roli obronnej. Wykorzystywany był w transporcie ludzi i sprzętu. Służył także do przekazywania informacji.

- budowla była zaprojektowana tak, by szerokość muru była przeznaczona dla przejazdu sześciu jadących obok siebie jeźdźców. Za nieposłuszeństwo podczas budowy wmurowywano do niego ludzi żywcem.

- nawet Słońce ma dużo „pracy” przy oświetlaniu Wielkiego Muru. Słońce potrzebuje 80 minut, by oświetliło całą długość muru od wschodu na zachód – więcej, niż całej szerokości Stanów Zjednoczonych.

    Wielki Mur Chiński występuje w grze Tomb Raider II: Starring Lara Croft / The Dagger of Xi'an w poziomie The Great Wall. W końcowej części gry Lara wraca do Wielkiego Muru. W jego wnętrzu umieszczone są poziomy Temple of Xi'an, Floating Islands i The Dragon's Lair. Budowla dodatkowo wystąpiła w filmie Lara Croft Tomb Raider: The Cradle of Life.